Nazar, Müslümanlarca var olduğuna inanılan bir oluşum olarak nitelendirilir. Kişilerde olumsuz durumlara yol açan nazardan korunmak için nazar boncuğu kullanılması yaygındır. Halk arasında göz değmesi olarak da bilinen nazardan korunmak için nazar boncuğu kullanmak günah mıdır? Nazardan korunmak için neler yapılır? Nazar Boncuğu Günah Mı?
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yapılan açıklama göre İslamiyet’te hayırlı olan sonucu Allah’tan başkasına, herhangi bir eşya veya batıl inanışa yüklemek uygun görülmemiştir. Buradan anlaşılacağı üzere boncuk ve benzeri şeyleri medet umarak kullanmak caiz değildir. Nazar boncuğu Diyanet açıklaması şu şekildedir;
“Nazarın mahiyeti ve keyfiyeti kesin olarak bilinmemekle beraber, bazı kimselerin bakışlarıyla olumsuz etkiler meydana getirebildikleri dinen de kabul edilmektedir. Açıklamanın geri kalanında ise ilgili hadis-i şeriflerden örnekler verilerek durumun İslam dinince nasıl karşılandığı aydınlatılıyor.”
Bir hadis-i şerifte de belirtildiği üzere;
“Nazardan Allah’a sığının, çünkü nazar (göz değmesi) haktır.” (İbn Mâce, Tıb, 32).
Peygamber Efendimiz (S.A.V) nazar değmesine karşı korunmak için ümmetine şu duaları tavsiye etmiştir; Âyete’l-Kürsî, Felak ve Nas sureleridir. Bu duaları okuyarak, gerisini Allah’a bırakarak hayır dilemek İslamiyet’e göre çok daha makbuldür. Hz. Muhammed (S.A.V) bir hadis-i şerifinde bu tarz ürünler kullananlar için şunları söylemiştir;
“Kim nazarlık takarsa Allah onun işini tamama erdirmesin” (Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, XXVIII, 623)
Diyanete göre Nazar Boncuğu Haram mı?
Nazar boncuğu takmak caiz mi? sorusu pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Diyanet’in belirttiği üzere boncuk takmak veya bulundurmak İslam dinine göre haramdır. Allah’tan başka herhangi bir şeyin kudretine inanmak haramdır. Diyanet’in konuyla ilgili açıklaması şu şekildedir;
Dinimizde nihai etkiyi Allah’tan başkasına atfeden tutum, davranış ve inanışlar yasaklanmıştır. Bu sebeple bu boncuk ve benzeri şeylerin, bunlardan medet ummak amacıyla boyuna veya herhangi bir yere takılması caiz değildir.”
Din İşleri Yüksek Kurulu’nun resmi açıklamasında ise şu bilgiler yer alıyor;
“Nazardan korunmak için böyle hurafeleri terk edip Hz. Peygamberin öğrettiği duaları yapmak gerekir (Buhârî, Tıb 38; Tirmizî, Tıb 16; İbn Mâce, Tıb 32; Kamil Miras Tecrîd Tercemesi, XII, 90).”
Bu bağlamda Felak ve Nas sureleri ile beraber Hz. Peygamber Efendimizin torunlarının yaptığı dua ise şu şekildedir;
“Her türlü şeytan ve zehirli hayvanlardan ve bütün kem gözlerden Allah’ın eksiksiz kelimelerine sığınırım.” (Buhârî, Ehâdîsu’l-enbiyâ, 10; bkz: İbn Mâce, Tıb, 36).
Nazar Boncuğu Takmak Caiz mi? Nazar Boncuğu Günah Mı?
Nazar boncuğu ve benzeri ürünler, kişileri nazardan koruma özelliğine sahip değildir. Bu nedenle kimi zaman nazar boncuğu takmak caiz mi sorusu gündeme gelir. Öyle ki bu boncuğu herhangi bir koruma özelliği olmadığı gibi dinimizce de kullanılması uygun değildir. Bu ve benzeri ürünlerden medet umarak takmak veya kullanmak caiz değildir. Bu ürünler kullanan kişiler hakkında Resulullah;
“Kim nazarlık takarsa Allah onun işini tamama erdirmesin.” (Ahmet b. Hanbel, Müsned, IV, 154) buyurmuştur.
Nazardan korunmak için bu şekilde batıl inançlara değil de Peygamber Efendimizin önerdiği dualara sığınmak dinimizce daha uygundur. Hayrın da şerrinde Allah’tan geldiğini kabul etmek ve bu doğrultuda hareket etmek, daha makbuldür.
Nazar Boncuğu Nazarı Önler mi?
Bu mavi renkteki boncuk sadece bizim kültürümüzde değil pek çok kültürde de yer alıyor. Bu boncuk ile ilgili akıllara gelen bir önemli soru da nazar boncuğu ilk nasıl çıktı? sorusudur. İnsanların, kem göz ve nazara karşı koruma özelliği olduğu inanılan nazar boncuğu, çok eski tarihten beri kullanılıyor.
Her ne kadar din adamları bu boncuğun nazara karşı koruyucu etkisi olmadığını söylese de, batıl inançlı kişiler nazar boncuğu kullanmaya devam ederler. Nazar boncuğunun esas ortaya çıktığı yer Mısır’dır. Öncelikle Mısır kültüründe yer alan nazar boncuğu, zaman içerisinde Anadolu kültüründe de kendine yer bulmuştur. Eski Türk kabileleri Gök Tanrı dini ile mavi rengini özdeşleştirmişlerdir ve bu manada mavi rengine büyük hayranlık duymuşlardır.
Zaman içerisinde kobalt ve bakır kullanılarak elde edilen mavi boncuğu Türk kavimleri arasında yayılmıştır. Nazar boncuğunun en dikkat çeken özelliklerinden biri ise asırlar boyu kullanılmasına rağmen, şeklinde veya renginde herhangi bir değişiklik olmadan günümüze kadar ulaşmasıdır. Bu boncuk halen pek çok kültürde kullanılmaya devam ediyor. Ancak tekrar belirtmek gerekir ki, bu boncuğun dinimizde herhangi bir yeri yoktur ve koruma amaçlı kullanılması da haramdır.