Müslümanlara farz kılınan ibadetlerden biri de hacdır. İslam’ın 5 şartından biri olan hac ibadeti, maddi yeterliliği olan her Müslüman’a farzdır. Her yıl hac zamanlarının gelmesiyle haccın nasıl yapıldığı merak edilir. Hac ve umre arasındaki farklar da sık sık araştırılan ve merak edilen konular arasındadır. Hac ve umre, aynı topraklarda ihya ediliyor olsa da, her iki ibadetinde aralarında farklılıklar bulunuyor.
Hac Ne Zaman ve Nasıl Yapılır?
Her iki ibadetinde dinimize uygun şekilde yerine getirilmesi için arasındaki farkların araştırılması gerekir. Hac ve umre arasındaki fark nedir sorusunun yanıtı ışığında her iki ibadeti de çok daha doğru bir şekilde yerine getirebilirsiniz. Bu ibadetler arasındaki kritik ayrım, şeytan taşlamadır. Umre ibadetinde şeytan taşlanır mı?
Hac ve umre ibadetinin dinimizde yeri çok büyük olup, her iki ibadetin de faziletleri çok kıymetlidir. Hac ile ilgili pek çok ayet vardır. Bunlardan biri de şu şekildedir;
“Hac ve Umreyi de Allah için tamam yapın. Eğer bunlardan alıkonursanız, o zaman kolayınıza gelen bir kurban gönderin. Bununla beraber bu kurban, kesileceği yere varıncaya kadar başlarınızı tıraş etmeyin. İçinizden hasta olana veya başından bir rahatsızlığı bulunana tıraş için oruç veya sadaka yahut da kurbandan ibaret bir fidye gerekir. Engellemeden kurtulduğunuz zaman da her kim Hacca kadar Umre ile sevab kazanmak isterse, ona da kolayına gelen bir kurban gerekir. Bunu bulamayana ise üç gün Hacda, yedi de döndüğünüzde ki tam on gün oruç tutması lazım gelir. Bu hüküm, ailesi Mescidi haram civarında oturmayanlar içindir. Allah’tan korkun ve bilin ki Allah’ın azabı gerçekten çok şiddetlidir.” (Bakara suresi 196. Ayet )
Hac Nedir?
Hac ibadeti hicretin 9. yılında farz kılınan bir ibadettir. Arapça anlamı olarak, “gitmek, yönelmek ve yüce bir yeri ziyaret etmek anlamlarına gelir. İslam’ın beş şartından biri olan hac ibadeti, maddi gücü yeten her Müslüman’a farz kılınmıştır. İslamiyet’e göre hac ayları, Şevval ve Zilkade ayları ile Zilhicce ayının ilk 10 günü şeklindedir. Hac ayları gelmeden, hac ibadeti için ihrama girilmez. İhrama, hac aylarıyla beraber, hac ibadetini yerine getirmek üzere hazırlanırken girilir. Eğer yine de ihrama girilirse, hac için kabul gören bir ihram olmaz. Bu da, haccın belli zaman aralıklarının olduğuna ve bu zamanların önemine işaret eder. Hac ibadeti gerçekleştirilirken, umreden farklı olarak,
“ihrama hac ibadetine niyet edilerek girme, Kurban Bayramı’nın arafesinde Arafat’ta vakfeye durma, Müzdelife vakfesine durma, Mina’da şeytan taşlama ve ziyaret tavafı yapma”
gibi bazı farz ve vacip ibadetler vardır. Hac ibadetinde farz ve vacip olan ibadetler Hanefi, Hanbeli ve Maliki mezheplerine göre farklılık gösterebilir. Bu nedenle hac ibadetini yerine getirecek kişiler Mezhebine göre araştırma yaparak, dinimize uygun şekilde görevini yerini yerine getirmelidir.
Umre Nedir?
Umre, “ziyaret etmek” anlamına gelmekte olup, hac günleri haricinde yılın her döneminde yapılan bir ibadettir. Hayatı boyunca en az bir kere umre ibadetini yerine getirmek Hanefi ve Maliki mezheplerine göre müekked sünnet olup, Şafii ve Hanbeli mezheplerine göre ise farz sayılan bir ibadettir. Umre ibadetinin dinimize uygun şekilde yerine getirilmesi için öncelikle mikat sınırları içerisinde ihrama girilmelidir. Sonrasında ise telbiye, tekbir, tehlil ve salavat-ı şerif getirilerek Mekke-i Mükerreme’deki Harem-i Şerif’e gidilir.
Kabe-i Muazzama’nın çevresinde yapılan tavaftan sonra Safa ve Merve tepeleri arasında say yapılır. Ardından tıraş olunup, ihramdan çıkılarak umre ibadeti tamamlanmış olur. Umre ibadeti esnasında hem Mekke-i Mükerreme’deki hem de Medine-i Menevvere’deki kutsal mekanlar Müslümanlar tarafından ziyaret edilir. Kutsal toprakları ziyaret ederek umre zamanlarının çoğunu ibadet ederek geçirirler. Böylece Allah’ın rızası kazanılırken, ahiret hayatı için de çok kıymetli bir birikim yapılır.
Hac ve Umre’yi Birbirinden Ayıran Farklar – Hac ve Umre Arasındaki Fark
Hac ve umre, İslamiyet’in iki büyük önemli ibadetlerindendir. Her iki ibadeti de yerine getirmek büyük sevaptır. Bu ibadetler için kutsal topraklar ziyaret edilirken, her iki ibadetinde ritüelleri ve zamanları farklıdır. Bununla beraber hac ve umre arasındaki farklar şu şekildedir;
- Hac ile Umre arasındaki önemli fark; Hac ibadetinin farz olması, Umre ibadetinin ise sünnet olmasıdır. Kişiler, ömründe bir kere hac yapsa da umre ibadetini her yıl yapmak mümkündür.
- Hac, ibadetin 5 şartından biri olup, Umre’de ise bu şekilde bir durum yoktur. Maddi imkanları yerinde olan ve hac şartlarını karşılayan Müslümanlar, Umre ibadetini de yerine getirebilirler.
- Hac ibadeti, yılda bir kere, Kurban Bayramı ve Arefe Günü’nde gerçekleşir. Umre’nin ise bu şekilde bir vakti yoktur. Umre, Hac yapılan günler haricinde yılın herhangi bir zaman diliminde yapılabilir.
- Umre ibadetinde, Arafat ve Müzdelife vakfeleri yoktur. Hac ibadetinde ise Müzdelife ve Arafat vakfesinin yanı sıra Tavaf ve Sa’y da bulunmaktadır.
- Umre ibadetini yerine getiren Müslümanlar, şeytan taşlama yapmak ve kurban kesmez. Şeytan taşlama ve kurban kesme hac ibadetinde vardır.
- Umre yaparken namazlardan sonra cem etme yoktur. Hac ibadetini yaparken ise Cem-i Takdim, Cem-i Tehir, Veda Tavafı ve Kudüm Tavafı vardır.
