Hac ibadetinin toplam 3 adet farzı bulunuyor. Haccın farzları, hac ibadetini yerine getirmek için kutsal toprakları ziyaret eden her Müslüman için geçerlidir. Her bir farzın mutlaka yerine getirilmesi şarttır. Aksi halde hac ibadetini yerine getirmiş sayılmazsınız.
Haccın Farzları
Haccın farzları şu şekildedir;
- İhrama girmek
- Arafat’ta vakfe etmek
- Kabe’yi tavaf etmek
Hac, belirli şartların yerine getirilerek gerçekleştirilen bir ibadet olup, maddi imkanları yerinde olan her Müslümanın yerine getirmesi gerekir. Haccın farzları olduğu gibi vacipleri de bulunuyor. Bunlar şu şekildedir;
- Sa’y
- Müzdelife vakfesi,
- Şeytan taşlama,
- Saçları tıraş etme veya kısaltma,
- Veda tavafı
Haccın Şartları Nelerdir?
Haccın Farzları Nelerdir?
Hac ibadetini yerine getirmek için belli şartlar vardır. Bu şartlar şu şekildedir;
- İslamiyet’te tüm ibadetlerde geçerli olan Müslüman olmak.
- Haccın, Müslüman kullara farz olduğunu bilmek.
- Baliğ yani buluğ çağında olmak.
- Akli dengesinin yerinde olması.
- Hür olmak.
- Nafakaya ve vasıtaya muhtedir olmak.
- Hac ayları içerisinde olmak.
- Hac ibadeti için kutsal topraklara gidip gelene kadar bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak düzeyde imkana sahip olmak.
Hac ibadetini yerine getirmek için belirli şartlar bulunurken, haccın eda edilmesi sırasında da belirli şartlar bulunur. Bunlar şu şekildedir;
- Sağlıklı olmak.
- Yol güvenliğinin olması.
- Hacca gitmeye herhangi bir mani bulunmaması.
- Kadınların, yanında kocası veya mahremi olması.
- Kadınlar için iddet süresi içerisinde olmamak.
Kadınların hac ibadetini yerine getirebilmesi için kutsal toprakları ziyaret ederken yanında kocası ve emniyetini sağlayabilecek güvendiği mahreminden bir kişi bulunması şarttır. Ayrıca kocasından boşanan veya kocası vefat eden kadınlar, iddet süresi bitmeden hacca gidemezler.
Haccın Çeşitleri Nelerdir?
Haccın Farzları Nelerdir?
Hac ibadeti kendi içerisinde çeşitleri olan bir ibadettir. Bunlar ifrad haccı, temettü haccı ve kıran haccıdır.
- İfrad Haccı
Hicri takvime göre hac ayları Şevval, Zilkade ve Zilhicce Ayı’nın ilk on günü şeklindedir. İfrad haccında, hacı adayları hac yapmadan önce umre yapmadan sadece hac ibadetini yerine getirmek niyetiyle ihrama girerler. Arafat’ta vakfe eder ve usulüne uygun şekilde hac görevini yerine getirirler. Sonrasında ise tıraş olup, ihramdan çıkarak hac ibadetini tamamlamış olurlar. İfrad haccında harem bölgesinde kurban kesme mecburiyeti yoktur.
- Temettü Haccı
Hac aylarının gelmesiyle beraber Mikat bölgesinde umre niyetiyle ihrama girer ve Mekke’de umre yaptıktan sonra tıraş olup ihramdan çıkılır. Hac günlerinin gelmesiyle beraber de Mekke’de hac yapma niyetiyle tekrar ihrama girilir, Arafat’a çıkılır ve usulüne uygun şekilde hac görevi yerine getirildikten sonra tıraş olup ihramdan çıkılır. Temettü haccında umre ve hac için ayrı ayrı ihrama girilir.
- Kıran Haccı
Kıran haccında, hacı adayları Mikat bölgesinde ihrama girerken hem umre hem de hac için niyet eder. Böylece iki ibadeti de tek ihram ile birleştirmiş olur. Mekke’de usulüne uygun şekilde umre görevi yerine getirilir. Bu ihram, hac ibadetini kapsadığı için tıraş olup ihramdan çıkmaz. İhramlı olarak hac günlerinin gelmesi beklenir.
Temettü ve kıran haccını yerine getiren tüm hacıların harem bölgesinde bir kurban kesmeleri vaciptir.
Hac Nasıl Yapılır?
Hacı adayları, hac nasıl yapılır konusunu sık sık araştırmaktadır. Hac nasıl yapılır sorusunun yanıtını şu şekilde vermek mümkündür;
- İhrama girmek:
Hac ve umre ibadetini yerine getirmek için ihrama girmek şarttır. Mikat bölgesine gelindiğinde boy abdesti veya namaz abdesti alınır. Kerahet vakti değilse iki rekat ihram namazı kılmak makbuldür. - Hac Çeşitlerine göre Tavaf ve Sa’yin Yapılması:
İfrad haccı yapacak kişilerin ilk yapacağı tavaf, “kudum tavafı” temettü ve kıran haccında ise “umre tavafı” sayılır. Temettü ve kıran haccında umre tavafının ardından umrenin sa’yi yapılacağı için tavaf esnasında “ızdıba ve remel” yapılır. İfrad haccında ise haccın sa’yi, kudüm tavafından sonra yapılacaksa tavaf esnasında uzdıba ve remel yapılır. Aksi halde ise yapılmaz. Tavafın tamamlanmasının ardından mümkünse İbrahim Makamı’nın arkasında, mümkün değilse de Mescid-i Haram’ın uygun bir yerinde iki rekat tavaf namazı kılınır.
Sonrasında ise dua edilir ve zemzem suyu içilir. Ardından ise temettü ve kıran haccı yapanlar emre sa’yini isterlerse ifrad haccı yapanlar ise farz olan haccın sa’yini Safa ile merve arasında yedi şavt olarak tamamlar. İfrad haccı yapanlar, farz kılınan haccın sa’yini ister yaparlar isterse de bayram günlerine kadar bekletebilirler. Bayram gününün gelmesiyle Akabe cemresine taş atma görevini yerine getirmeden tıraş olup ihramdan çıkmazlar. Kıran haccı yapanlar ise umrenin sa’yini yerine getirmeden ihramdan çıkmazlar. - Terviye Günü:
Tüm hac çeşitlerinde de terviye günü yapılacaklar aynıdır. Tüm hacılar terviye günü yani 8. Zilhicce günü Mekke’den ayrılıp, Mina’ya veya Arafat’a geçerler. - Arafat’ta Kalış:
Arefe günü geldiğinde, güneş doğmasıyla beraber Mina’dan Arafat’a gidilir. Öğle ve ikindi namazları Nemire Mescidi’nde veya farklı bir yerde imamla beraber kılınır. Haccın vakfe rüknü yerine getirildikten sonra, güneşin batmasıyla beraber, Müzdelife’ye doğru yola çıkılır. - Müzdelife’de Gecelemek:
Müzdelife: Mina ile Arafat arasında kalan bölgedir. Hacı adayları bayram akşamı Müzdelife’de, akşam ile yatsı namazını, şafak kaybolduktan sonra, yatsı namazı saati içerisinde cem-i tehirle birleştirerek kılarlar. Sabah namazı ise Meş-ar Haram’da kılınır. Tezarru ve dua için ise vakfe yapılır ve güneş doğmadan önce Mina’ya gidilir. - Şeytan Taşlama:
Bayramın ilk günü, fecr-i sadıktan sonra Akabe cemresine yedi adet küçük taş atılır. Bu işlemin ardından ifrad haccı yapanlar, tıraş olarak, temettü ve kıran haccına niyet edenler ise, şükür kurbanı kestikten sonra tıraş olarak ihramdan çıkabilirler. - Tıraş Olmak:
İhramdan çıkarken saçları tıraş ettirmenin faziletleri çok büyüktür. Saçların dörtte bir kadarını kısaltmak kafidir. Tıraştan sonra normal kıyafetler giyilir ve cinsel temas hariç tüm ihram yasakları kalkar. - Ziyaret Tavafı:
Mümkün olması halinde aynı gün içerisinde ziyaret tavafı da yapılır. İki rekat tavaf namazı kılını, zemzem suyu içilir ve dua edilir. Ziyaret tavafının ardından cinsel birliktelik de serbest olur. - Mina’ya Gitmek:
Ziyaret tavafının ardından Mina’ya gidilir. Zamanı olan hacılar, Mina’da da üç gün kalabilirler. Bayramın ikinci, üçüncü ve dördüncü günü ilk, orta ve büyük Akabe’ye yani şeytana yedişer adet taş atarlar. Zamanı kısıtlı olanlar ise bayramın üçüncü günü taşlama yapabilirler. - Veda Tavafı:
Taşlamanın bitmesinin ardından Mekke’ye geri dönülür. Afakiler veda tavafı yapılarak iki rekat namaz kılınır. Ardından zemzem suyu içilir, yüz ve baş yıkanır ve mümkünse bedene dökülür. Zemzem içerken edilecek dua şöyledir;
“Allahümme innî es’elüke ilmen nâfian ve rızkan vâsian ve şifâen min külli dâin ve sakamin.” (Anlamı: Allah’ım! Ben senden yararlı bilgi, geniş rızık ve her türlü hastalıktan şifa dilerim.)
Son olarak ise tam bir edep, tekbir ve tehlil getirilerek, Hacerü’l-Esved’le Kâbe kapısı arasında yer alan ve Mültezem denilen noktaya gelinerek, yüz ve göğüs bölgesi sürülür. Kâbe-i Muazzama örtüsüne dokunularak dualar edilir. Artık hacılar memleketlerine dönmek üzere Harem-i Şerif’ten çıkarlar. Hac ibadetini yerine getirmek isteyen kişilerin, haccın şartlarını ve nasıl yapıldığını öğrenmesi şarttır. Böylece eksiksiz hac görevini yerine getirmek mümkündür.
