Bir kişinin Müslüman olması için ilk şart Kelime-i Şahadet getirmektir. Yani Allah’ın bir ve tek olduğuna, Hz. Muhammed’in onun kulu ve elçisi olduğuna iman etmektir. Dinimizce her Müslüman’a farz olan bir takım ibadetler vardır. Namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek ve hacca gitmek, dinimizce Müslümanlara farz kılınan ibadetlerdir. Hacca Gidebilmek için gerekli şartlar nelerdir? Haccın yükümlülükleri nelerdir? Hac eda etmenin şartları ve haccın geçerli olması için gerekli şartlar nelerdir?
Hac ibadetini yerine getirecek kişiler, bu sorulara yanıt ararlar. Hac ibadeti tüm Müslümanlara hicretin 9’uncu yılı sonrası, yani 631 yılında farz olmuştur. Maddi imkanları yerinde olan her Müslüman’ın ömrü boyunca en az bir kere hacca gitmesi, kutsal toprakları ziyaret etmesi gerekir. Hem farz hem de büyük sevap olan hac ibadeti, ahiret hayatına bir hazırlık olarak da görülmektedir.
Haccın Şartları Nelerdir? Hacca Gidebilmek için Gerekli Şartlar
İslamiyet’te, Müslümanlara farz olan her bir ibadet, belli başlı şartlar üzerine inşa edilmiş olup, kulların bu şartları yerine getirmesi gerekir. Bu şartları yerine getiren her Müslüman, kendisine farz kılınan ibadetleri yerine getirmekle yükümlüdür. Haccın Şartlarını şu şekilde sıralamak mümkündür;
- Müslüman Olmak
Pek çok kaynakta Allah’ın evi olarak nitelendirilen Kabe’nin Hz. Adem’den bu yana olduğu bildirilmektedir. Tarihten bugüne kafirler tarafından pek çok kez saldırıya uğrayan Kabe, sel felaketi nedeniyle de yıkılmıştır. Ancak Allah-ü Teala’nın emriyle Hz. İbrahim ve oğlu Hz. İsmail, Kabe’yi yeniden inşa etmiştir. Sonrasında ise Hacer’ül Esved taşını da Kabe’deki yerine koymuşlardır. Kabe her Müslüman için kutsaldır. Hac ibadeti her Müslüman için farz kılınan bir ibadet olup, ömrü boyunca bir kez her Müslüman’ın gitmesi şarttır. - Akıl Baliğ Olmak
Bir Müslüman’ın hac ibadetini yerine getirebilmesi için buluğ çağına girmiş olması gerekir. Müslümanlara namaz, oruç, zekat ve hac ibadeti farzdır. Erkekler 12 – 14 yaş, kızlar ise 10 – 11 yaş aralığında ergenlik çağına girerler. - Özgür Olmak
Hac ibadetini yerine getirmek için gerekli olan şartlardan bir diğeri ise herhangi bir yerde hapis olmamak ve esir tutulmamaktır. - Haccın Vaktinde Yapılması
Dinimizde, tüm ibadet için belirli vakitler vardır. Hac ibadetinin yerine getirilmesi de Arefe gününde ve Kurban Bayramı’ndadır.
Haccın Yükümlülük Şartları Nelerdir?
Hac ibadetinin yükümlülük şartlarına istitaat denilir. Müslüman bir kulun hac ibadetinden sorumlu olması için öncelikli şart buluğ çağına erişmiş olmaktır. Bunun yanı sıra kulların sağlıklı olması ve hac şartlarını karşılıyor olması gerekir. Hac ibadetinin yerine getirilmesi için kişilerin maddi imkanlarının yerinde olması gerekir. Kendi hayatını ve sorumlu olduğu ailesi varsa ailesinin hayatını idame ettirecek düzeyde maddi yeterliliği olmalıdır. Aynı zamanda hiç kimseye borcu olmaması gerekir. Peygamber efendimiz Hz. Muhammed (S.A.V), parası olup da ödemeyen kişilerin zulüm günahlarını işlemekte olduğunu belirtmiştir. Bu nedenle her Müslüman, hacca gitmeden önce borcu varsa borcunu ödemeli sonra ise Kabe’yi ziyaret etmelidir.
Hac Eda Etmenin Şartları Nelerdir?
Ahiret hayatına ön hazırlık olarak görülen hac ibadetini eda etmenin belli başlı şartları vardır. Bu şartlsrı şu şekilde sıralamak mümkündür;
- Sağlıklı Olmak
Tüm ibadetleri yerine getirmenin en büyük şartı öncelikle sağlıklı olmaktır. Sıhhati yerinde olan Müslümanlar için hac farz hale gelir. Hac için yolculuk yapamayacak, kutsal toprakları ziyaret edemeyecek kadar hasta olan kişiler, hac ibadeti ile sorumlu değildir. Sağlığı yerinde olmayan kişiler, maddi imkanları yerindeyse kendileri yerine bir başka kişiyi hacca gönderebilirler. - Kadınlar için İddet Müddetinin Dolmuş Olması
İslam dinine göre eşinden boşanan kadınlar için iddet müddeti 3 aydır. Eşi vefat eden kadınlar içinse bu süre 4 ay 10 gündür. Bu nedenle eşinden boşanan kadınlar hacca gitmek için en az 3 ayın geçmesi beklemek zorundadır. Eşi vefat eden kadınlar ise 4 ay 10 günlük sürenin bitmesiyle hacca gidebilirler. - Kadının Eşinin ya da Mahreminin Yanında Olması
Kadınların hac ibadetini eda etmesi şartlarından biri de yanında ya eşinin ya da mahreminin olması gerekir. - Güvenlik
Kutsal toprakları ziyaret etmek için öncelikle yol güvenliğinin sağlanması gerekir. Kabe yolu üzerinde savaş olması halinde hac eda etmenin farzı ortadan kalkar. Can ve mal güvenliği yeniden oluşana kadar hac etmek farz değildir.
Haccın Geçerlilik Şartları Nelerdir?
Her Müslüman maddi gücü yettiğinde kutsal toprakları ziyaret ederek bol bol dua etmelidir. Allah’ın kapılarının sonsuz açıldığı kutsal topraklarda geçirilen her bir zaman değerlendirilmeli, dualar edilmeli, zikirler çekilmelidir. Hac ibadetinin çeşitli şartları olduğu gibi haccın geçerli olması için de belli başlı şartlar vardır. Haccın geçerli olması için temel olarak üç şart bulunur.
Bunlar; ihrama girmek, ziyaret tavafının ve Arafat vakfesinin öncesinde belirlenen vakitlere göre yerine getirilmesi ve Kabe’nin tavaf edilmesi ve vakfenin Arafat’ta yapılmasıdır. Bu üç şartı da yerine getiren Müslümanların hac ibadeti geçerli olur. Hacca gitmeye karar veren Müslümanların bu şartları araştırıp, öğrenip o şekilde yola çıkması daha uygundur.
