Maddi imkanları yerinde olan her Müslüman’ın, Kurban Bayramı gelmesiyle beraber yerine getirmekle yükümlü olduğu ibadete kurban denir. Kurban ibadeti temelinde, Allah-ü Teala’ya yakınlaşmak, toplumsal dayanışmanın bir parçası olarak ihtiyaç sahiplerine destek olmayı barındırır. Asli ihtiyaçları dışında nisap miktarda yani 80,18 gr altın veya bu değerde mal varlığı olan kişilerin kurban kesmesi vaciptir. Bu ibadetin, dinimizce uygun şekilde yapılması için mekruh sayılan şeylerden kaçınılması şarttır. Peki, kurban kesilirken mekruh olan şeyler nelerdir?
Mekruh, yapılması günah olmamasına rağmen, yapılmasının da tavsiye edilmediği veya yapılmaması iyi bir davranış olarak kabul edilen hareketlerdir. Mekruh sayılan hal ve hareketler, mezheplere göre farklılık göstermektedir. Örnek vermek gerekirse, şafi mezhebinde mekruh tek çeşit olarak kabul edilir ve mekruh davranışları yapanların herhangi bir cezayla karşılaşması söz konusu değildir. Hanefi mezhebinde ise mekruh hareketler iki çeşit şeklinde ayrılır. Hanefi mezhebinde mekruh davranışa göre cezalandırma söz konusu olabilir.
Kurban Kesilirken Mekruh Olan Şeyler
Kurban ibadetinin Allah katında kabul görmesi ve dinimize uygun şekilde yerine getirilmesi için dikkat edilmesi gereken hususlar vardır. Bunların başlıcası mekruh sayılan hareketlerden kaçınmaktır. Kurban ibadetini yerine getirirken, sünnete uygun şekilde hareket etmek ve mekruh sayılan hareketlerden kaçınmak şarttır. Kurban keserken mekruh olarak kabul edilen şeyler şu şekilde sıralanmaktadır;
- Kurban edilecek hayvana bile bile eziyet etmek.
- Kesilecek hayvanı kesim yerine götürürken yerde sürüklemek.
- Hayvanı kesime hazırladıktan sonra bıçağı göreceği bir konumda bilemek.
- Birden fazla hayvan kesiliyorsa, hayvanların kesim sırasında birbirini göreceği yerlere konumlandırmak.
- Hayvanın çırpınmasının bitmesi beklenmeden ensesinden kesmek veya kesmeye çalışmak.
- Hayvanın canı tam çıkmadan omuriliğini kesmek veya başını gövdesinden ayırmak.
- Hayvanı kesmek için kullanılacak olan bıçağın kör olması ve kesim sırasında hayvana eziyet edilmesi.
- Hamile olduğu bilinen hayvanı kurban etmek.
- Çalınmış olan bıçakla kurban kesmek.
Kurban kesimi sırasında bu tür davranışlardan kaçınmak, ibadetin dinimize uygun şekilde yerine getirilmesi için önemlidir.
Kurban Kesimi Öncesi ve Sonrasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
kurban kesilirken mekruh olan şeyler
Kurban, kişilere vacip olan bir ibadettir. Bu nedenle de sünnete uygun şekilde kesim işleminin yapılması gerekir. Bu bağlamda, öncelikle kurban edilecek hayvanın dinimize uygun şekilde seçilmesi ve belli şartları karşılıyor olması gerekir. Hasta, herhangi bir uzvu eksik, sakat, gözleri kör ve buna benzer eksikleri olan hayvanlar, kurban olarak seçilmemelidir. Kurban edilmek üzere alınan hayvana, kesim gününe kadar özenle bakılması, yeminin, samanının ve suyunun itinayla verilmesi şarttır. Zaten kesilecek diye, kurbanlık hayvan aç ve susuz bırakılmamak doğru bir hareket olmayıp, mekruh sayılmaktadır.
Kurban edilecek hayvanı kesmek için hazırlanan aletler, eziyet etmeyecek şekilde olmalıdır. Yani kesim için kullanılacak bıçağın keskin olması ve hayvanın tek hamlede kesilmesi önemlidir. Böylece hayvan, kesim sırasında eziyet çekmeyecektir. Kurbanı kesmeden önce ve kurban kesim sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar varken, kurban kesim sonrasında da dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Öyle ki kurban kesim sonrasında çevreyi kirletmeyecek şekilde gerekli temizlik çalışmaları yapılmalıdır. Kan, kemik, deri ve kurbandan geriye kalan diğer parçaların çevreye bırakmaması gerekir. Bu detaylara dikkat ederek yapılan ibadet, sünnete uygun şekilde yerine getirilmiş olur.
Kurbanın Anlamı ve Önemi Nedir?
Kurban ibadetinin dinimizdeki yeri oldukça önemlidir. Kurban ibadetini yerine getirmenin şartlarını karşılayan kişiler, her şeyden önce kurban etlerinin bir kısmını paylaşarak, çevresinde bulunan ihtiyaç sahiplerini mutlu ederler. Kardeşliğin ve birlik, beraberliğin temsili olarak kabul edilen Kurban Bayramı, toplumsal yardımlaşmanın en güzel örneğidir. Kardeşlik ve yardımlaşma duygusu, yılın her gününde ve her anında hatırlanılması gerekir ve kişilerin elinden geldiğinde ihtiyaç sahibi kişilerin yanında olmalıdır.
Sahih kaynaklardan elde edilen bilgilere göre Hz. Peygamber Efendimiz, Kurban Bayramı’nda Allah katında en çok makbul olan ibadetin kurban kesmek olduğu bilgisine ulaşılıyor. Öyle ki kurbanlık hayvanın kesilir kesilmez Allah katında kabul olacağı ve kurban edilen hayvanın boynuzundan tırnağına kadar her şeyi, kişiye sevap kazandıracaktır. Bu durumlar, kurban kesmenin anlamını ve önemini ortaya koymaktadır. Her Müslüman, maddi gücü yettiğinde kurban ibadetini yerine getirmeli ve ihtiyaç sahipleriyle de kurban kesmenin mutluluğunu paylaşmalıdır.