İslamiyet’te yeri çok önemli olan melekler konusu her daim araştırılan ve merak edilen konuların başında gelir. Meleklerin kendi aralarında farklı derecelerde olduğu bilinir. Bununla beraber insanlarla melekler arasında da bir üstünlük farklı vardır. İnsan Melekten Üstün müdür?
İnsan Melekten Üstün müdür?
Ehl-i Sünnet’in sözlerine göre insanlar arasından seçilen peygamberler, meleklerin peygamberleri konumunda olan büyük meleklerden daha da üstündür.
Bunun temel nedeni Allah-ü Teala’nın bir kulu için halife tabirini kullanarak (el-Bakara 2/30) o kişiyi melekler karşısında daha da yüceltmiştir. Öyle ki Hz. Âdem’e (a.s.) secde etmeleri için meleklere emredilmiştir. Eşya ve alemi, meleklere gösterip bunların isimleri sorulduğunda melekler cevap verememiş Hz. Âdem (a.s.) ise birer birer saymıştır. (el-Bakara 2/31- 34)
Aynı zamanda meleklerin, Allah’a kulluk etmeleri ve hayırlı işlere yönelmeleri, iradeye bağlı olmayan hareketlerdendir. Ancak insanlar, Allah’a kulluğunu ve iyi davranışlarda bulunmayı, kendisi doğru yoldan şaşıracak pek çok engeli aşarak yaparlar. Tüm özelliklere bakıldığında insanların meleklerden üstün olduğunu düşünmek mümkündür. Meleklerin ileri gelenleri, peygamber olmayan tüm insanlardan, takva sahibi tüm insanlar, salih amel işleyenler, şehitler, dinimize uygun hareket edenler diğer meleklerden; diğer melekler ise insanın kafir olanından, münafık olanından, inancı bozuk, müşrik, amelsiz ve ahlaksız olanından daha üstündür.
Melek Nedir?
Kelime anlamı olarak melek, “elçi, haberci,ü güç ve kuvvet” anlamına gelmektedir. Melekler, Allah’ın emriyle çeşitli görevleri yapan, yaratılış gayesine uygun görevlerde yer alan, gözle görülmeyen nurani ve ruhani varlıklardır. Allah-ü Teala, melekleri nurdan, cinleri ateşten, insanları ise topraktan yaratmıştır. Meleklerin de yaratılışının insan önce olduğuna dair ayetler vardır. Bu ayetlerden bazıları ise şu şekildedir;
‘Hani Rabbin meleklere: ‘Ben yer yüzünde halife yaratacağım’ dediği zaman onlar: ‘Orada fesatlık çıkaracak ve kanlar dökecek olan birini mi yaratacaksın? Halbuki biz, seni övgü ile tesbih ve takdis ediyoruz’ dediler. Allah (cc) da onlara ‘Ben sizin bilmediğiniz şeyleri de bilirim’ buyurdu. – Bakara 30. ayet
‘Allah (cc) Adem’e isimlerin tümünü öğretti, sonra onları meleklere gösterip: ‘Hadi, doğru söylüyorsanız bunların da isimlerini bana verin’ buyurdu.’ – Bakara 31. ayet
‘Melekler: ‘Seni tesbih ve her şekilde noksanlıktan tenzih ederiz! Senin öğrettiklerinden başka hiçbir şeyi bilmeyiz. Elbette her şeyi hakkı ile bilen, her hükmü ve işi hikmetli, sağlam olan sensin’ dediler’ – Bakara 32. ayet
‘Kim ki Allah’a (cc), meleklerine, peygamberlerine, Cebrail ve Mikail’e düşman olursa, Allah da (cc) o kafirlerin düşmanı olur.’ – Bakara suresi 98. ayet
Meleklerin Varlığının Kanıtları Nelerdir?
Melekler, fizik ötesi varlıklar olup, Allah’ın verdiği görevleri yerine getirmekle yükümlüdürler. Melekler, ruhani varlıklar olması nedeniyle görünmezler. Onların gözle ve diğer duyu organlarımızla algılanamaz oluşu, inkar edilmeleri için bir gerekçe olamaz. Meleklerin varlığı ile ilgili pek çok ayet ve hadis vardır. Bu konuda var olan kaynaklar, meleklerin varlığı konusundaki şüpheleri ortadan kaldırır. Meleklerin varlığı ile ilgili kanıtlar şu şekildedir;
- Tüm peygamberler meleklerin varlığından söz etmiş ve tüm ilahi dinlerde melek inancı vardır.
- Allah’ın kelamı Kur’an-ı Kerim’de meleklerin varlığı ve özellikleri ile ilgili onlarca ayet bulunuyor.
- Yalandan her daim uzak duran Peygamber Efendimiz (S.A.V) pek çok hadis-i şerifinde meleklerden ve onların özelliklerinden bahsetmiştir.
Meleklere İman Nedir?
Melek, Allah-ü Teala’nın emriyle kendilerine verilen görevleri yerine getiren, nurani ve ruhani varlıklardır. Kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’de meleklere imanın farz olduğunu anlatan pek çok ayet vardır.
“Peygamber Rabbi tarafından kendisine indirilene iman etti, müminler de. Her biri Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine iman ettiler…” (el- Bakara 2/285).
“…Asıl iyilik Allah’a, âhiret gününe, meleklere, kitaplara ve peygamberlere iman edenlerin iyi amelidir…” (el-Bakara 2/177)
Meleklere inanmayan kişi, bu âyetlerin hükmünü inkâr ettiği için kâfir olur. Ayrıca Cenâb-ı Hak, Kur’an’da meleklere düşman olanları kâfir diye nitelemiş ve böyle kimselerin Allah düşmanı olduğunu vurgulamıştır. (el- Bakara 2/98)
Peygamberlere inanmamak veya inkar etmek, vahiye, peygamber efendimizin getirdiği kitaba ve tebliğ ettiği dine de inanmamak demektir. Çünkü dini hükümler ve kutsal kitabımız, Peygamber Efendimiz’e (S.A.V) melekler aracılığıyla indirilmiştir. Bu nedenle meleklere inanmak, dinimizin üzerine kurulduğu temellere de inanmamak anlamına gelmektedir.